De vlucht van jong talent uit Spanje Het streven naar betere arbeidsomstandigheden is een realiteit die in de loop der jaren steeds belangrijker wordt. Het gaat niet alleen om het vragen van hogere salarissen, het gaat ook om het kunnen concurreren met die in sommige Europese landen. Het praat over het evenwicht tussen werk en gezin vergemakkelijken met de wijziging van rust- en werkschema’s. Werkervaring buiten ons land is altijd een stimulans, omdat ze bij terugkeer nieuwe leerervaringen hebben die ze in bedrijven kunnen toepassen.
De promovendus aan de Universiteit van Santiago José Blanco Álvarezbereidt de zijne voor proefschrift over dit thema. De mars van jonge mensen bereidde zich voor buiten de Spaanse grenzen en eiste nieuwe professionele horizonten. Universitaire of professionele opleidingen, die steeds meer gespecialiseerd zijn, falen niet. Dus waar is de knop die de deur en carrièrehorizon opent, weg van familie en vrienden?
Momenteel zijn het bedrijfsleven en het onderwijs gescheiden door een delicate en gespannen draad: die van de arbeidsmarkt.
“Universitaire opleidingen zijn algemeen van aard en kunnen niet 100% worden aangepast aan wat bedrijven vragen. “Zij zijn degenen die moeite moeten doen om hun werknemers op te leiden en ze aan te passen aan hun specifieke behoeften.”
“Het onderwijs moet sneller reageren op veranderingen in het productieve systeem”
Blanco, die behoort tot de afdeling Toegepaste Economische Wetenschappen van de Universiteit van Compostela, heeft het zorgvuldig geanalyseerd NieuwsWerk de onmiddellijke veranderingen waarmee het onderwijssysteem te maken krijgt, altijd met de hulp van bedrijven. “Soms kan het onderwijssysteem niet snel reageren op veranderingen in het productieve systeem”, legt hij uit. En dit “zou zorgwekkend kunnen zijn.”
De econoom analyseert deze afvoer van talent vanuit een eerste referentiepunt: de salarissen. “Emigratie wordt verklaard omdat de verwachte salarissen in het buitenland hoger zijn en zowel de fysieke als psychologische kosten van het nemen van deze beslissing compenseren.” Een beweging die wordt ondersteund door de transitie die Spanje heeft doorgemaakt ‘van een land dat eind jaren negentig en begin jaren 2000 arbeidskrachten naar een ontvanger van immigratie stuurde’.
Om deze exit, die ‘talentvlucht’ naar de internationale markt wordt genoemd, te versterken, is er ‘een grotere kennis van talen en het gebruik van sociale netwerken die de onzekerheid verminderen’. Deze gegevens, zo benadrukt Blanco, worden ondersteund door de Bank van Spanje in haar rapport ‘Spanje: van immigratie naar emigratie?’
Veranderingen in het arbeidssysteem om jongeren te behouden
Het eerste obstakel als het gaat om het voorkomen van het vertrek van pas afgestudeerd talent uit ons land zijn de goede salarisvoorwaarden in bepaalde Europese landen. In die zin wijst de Galicische promovendus erop dat “Spaanse bedrijven zich moeten concentreren op het verbeteren van andere arbeidsomstandigheden die belangrijk zijn, zoals de balans tussen werk en gezinsleven, of betere planningen.”
Omdat veel jonge mensen lijden onder het achterlaten van hun leven, hun dagelijks leven en vooral hun families, “zouden ze bereid zijn deze salarissen op te geven in ruil voor een aanvaardbare levenskwaliteit in Spanje.”
Er bestaat geen wiskundige formule en in dit geval zijn ze niet exact, om te voorkomen dat talent wegvloeit. “Het bijzondere dat we in Spanje zien is dat we, terwijl onze immigratie toeneemt, ook een groot vermogen hebben om immigranten aan te trekken, wat ertoe leidt dat we een positief nettosaldo kunnen presenteren.” Wat valt er nog te doen? Leer, leer veel. “Andere concrete maatregelen die genomen moeten worden zijn het vergemakkelijken van de erkenning van buitenlandse kwalificaties, het aanbieden van specifieke opleidingen…” En in het geval van degenen die al vertrokken zijn? ‘Stel een paar programma’s om de terugkeer te vergemakkelijken”.
Jonge training om Europa te laten groeien
De opleiding van jonge Spanjaarden die naar het buitenland gaan, is niet aan dovemansoren gericht. Bovendien kunnen ze, dankzij deze kennis, zodra ze terugkeren naar Spanje “een grotere ontwikkeling van hun land van herkomst bevorderen, in de mate dat ze terugkeren met meer ervaring en professionele contacten”.
“De kwantificering van emigratie is een uitdaging op statistisch niveau; op dit moment is de OESO degene die statistieken publiceert over het bestand van internationale emigranten per opleidingsniveau. Het probleem is dat deze methodologie laat wordt bijgewerkt”, benadrukt Blanco. Dit is dezelfde organisatie die verantwoordelijk is voor het analyseren van de inflatie en het bruto binnenlands product, maar die ook voorspellingen doet over de arbeidsmarkt.
Vlucht van talenten naar Madrid: het geval van Galicië
De gegevens waar José Blanco Álvarez aan werkt voor zijn proefschrift dat hij over enkele maanden gaat verdedigen, spreken van de vlucht van talent uit Galicië. Vooral jonge Galiciërs die een beroepsleven buiten de Gemeenschap willen beginnen, doen dat door naar Madrid te gaan. Deze CCAA trekt een groot deel van de talenten aan die besluiten in Spanje te blijven. Samen met Barcelona zijn ze twee van de plaatsen waar momenteel de grootste vraag is naar jonge werknemers.
“In Galicië hebben we het over een genuanceerde situatie die wordt gekenmerkt door het emigratieverleden. Aan de ene kant hebben we nog steeds een hoog niveau van internationale emigratie, maar het land verliest het absolute leiderschap op dit gebied dat het in het verleden wel had. Uit de arbeidsplaatsingsonderzoeken (van de INE en de ACSUG) blijkt dat een groeiend deel van de Galicische afgestudeerden in Madrid gaat werken, als hun belangrijkste bestemming.”
