Eén op de twee mannen en één op de drie vrouwen krijgt tijdens zijn leven kanker. Het is het belangrijkste sociale en gezondheidsprobleem ter wereld en vandaag, 4 februari, Wereldkankerdagmoeten we het hebben over de andere ‘rekening’ van kankerpatiënten: het gebrek aan aanpassingsvermogen van banen, de moeilijkheid om weer aan het werk te gaan en het verlies aan koopkracht als gevolg van de ziekte.
Zeker als je de prognoses in ogenschouw neemt: volgens het Cancer Observatory van de Association Against Cancer (AECC), zullen 21,6 miljoen mensen over de hele wereld de diagnose kanker krijgen. Alleen al in Spanje zullen er 330.000 nieuwe gevallen zijn, dat wil zeggen dat er elke 1,8 minuten een diagnose zal zijn. Dit wordt gedetailleerd beschreven in een rapport waarin zij beweren dat kanker een prioriteit zal worden op de sociale en politieke agenda van landen.
Enerzijds om in 2030 de kankeroverleving van 70% te overschrijden, maar ook om een andere grote uitdaging aan te pakken: tegemoet te komen aan de onvervulde behoeften van zowel kankerpatiënten als overlevenden. Een taak waarvoor zij een beroep doen op alle sociale actoren, met als doel “de impact die kanker heeft op het werkende leven van mensen met de diagnose, hun families en bedrijven te verlichten of te verminderen.”
Werkproblemen tijdens de diagnose
Volgens onderzoeken van het Kankerobservatorium is 37,4% van de bevolking in Spanje bij wie in 2023 kanker werd vastgesteld, in de werkende leeftijd. Zij zijn dus vatbaar voor enige vorm van arbeidsimpact als gevolg van de ziekte. In deze betekenis, 28,4% van de kankerpatiënten beweert na hun ziekte hun werk te hebben verloren of te hebben verlaten en 3% heeft als gevolg hiervan van baan moeten veranderen.
De belangrijkste problemen waarmee AECC na de diagnose te maken krijgt, zijn de moeilijkheid bij het halen van planningen en het handhaven van het werktempo, de stigmatisering van kanker bij managers en collega’s, besluitvorming bij het communiceren van de diagnose aan het bedrijf, het gebrek aan informatie over rechtenwerk en de emotionele impact.
Maar daarnaast heeft de diagnose ook een economische impact als de persoon met kanker zich moet afmelden (tijdelijke arbeidsongeschiktheid), omdat hij wordt blootgesteld aan: verlaag uw loonkosten tot 25%, volgens de huidige regelgeving. Deze situatie, samen met de stijging van de kosten, zorgt ervoor dat veel patiënten in een kwetsbare economische situatie terechtkomen.
Er zijn ook gevolgen voor de familie en vrienden van de patiënt, wat de grote moeilijkheden bij het verzoenen benadrukt. De vereniging onthult dat 6,8% van de zorgverleners door de ziekte hun werk heeft verloren of heeft verlaten (het ziekteverlof niet meegerekend) en dat 2,2% van hen vanwege de ziekte van baan moest veranderen.
Werkproblemen in de rest van de fasen van kanker
De Spaanse Vereniging tegen Kanker heeft ook de overige werkproblemen waarmee kankerpatiënten te maken krijgen na de diagnose gedetailleerd beschreven, waarbij deze verschillen afhankelijk van de fase van de kanker die zij doormaken:
Actieve behandeling
- Bijwerkingen van behandelingen, ziekenhuisopnames en herhaaldelijk bijwonen van medische afspraken die het uitvoeren van werkzaamheden moeilijk of onmogelijk maken.
- Mogelijke inkomensdaling door tijdelijke arbeidsongeschiktheid (verlies van werk).
- Gebrek aan informatie over rechten en middelen.
- Emotioneel leed en mogelijke angst-depressieve symptomen die voortvloeien uit het ziekteproces en de behandeling.
- Mogelijke veranderingen in het lichaamsbeeld en het gevoel van eigenwaarde die van invloed kunnen zijn op de werkplek.
Overlevingsfase
Het risico om werkloos te worden stijgt met 34% bij overlevenden van kanker, vergeleken met de rest van de bevolking. Dit zijn andere problemen waar ze na de behandeling mee te maken krijgen:
- Lange periode van inactiviteit bij arbeidsverzuim.
- Tijdelijke of chronische gevolgen, psychologisch of lichamelijk, in meer of mindere mate, of andere beperkingen die onmiddellijke terugkeer bemoeilijken of het hervatten van normale functies verhinderen.
- Angst voor terugval of herhaling van de ziekte en voor aanpassing aan een nieuwe realiteit die verschilt van de vorige. Nieuwe identiteit. Verandering in vitale prioriteiten.
- Moeilijkheden bij het aanpassen aan de baan.
- Moeten zoeken naar een nieuwe baan in geval van ontslag, herplaatsing in de functie die ze hadden is niet mogelijk, of in het geval van mensen die al werkloos zijn.
- Moeilijkheden bij processen van blijvende invaliditeit.
- Zelfstandigen met grotere moeilijkheden bij het hervatten van hun activiteit.
- Andere werkfactoren die de terugkeer naar het werk bemoeilijken, zoals gesplitste werkdagen, nachtdiensten, soort werk.
- Stigmatisering van kanker bij managers en collega’s of moeilijkheden in de omgang met hen.
- Tussen haakjes op het CV en in de professionele loopbaan, bij langdurige inactiviteit als gevolg van ziekte (er kan naar gevraagd worden).
Chronische ziekte
Kanker, zo bevestigt de vereniging, is de chronische ziekte met de hoogste prevalentie van baanverlies. Chronische kankerpatiënten worden, naast de bovengenoemde problemen, geconfronteerd met andere bijkomende problemen:
- Moeilijkheden bij het aanpassen aan de baan en bij het verenigbaar maken van het beroepsleven met de situatie van gevorderde ziekte.
- Angstig-depressieve symptomatologie afgeleid van het gevorderde ziekteproces en de angst voor ziekteprogressie. Grotere perceptie van doodsbedreiging.
- Nieuwe identiteit. Verandering in vitale prioriteiten.
- Gebrek aan informatie over arbeidsrechten en middelen
- Moeilijkheden bij processen van blijvende invaliditeit.
Bij het aanpakken van al deze problemen benadrukte de persoon die verantwoordelijk is voor de gebieden Sociale Zekerheid en Gelijkheid van de CEOE, Olimpia del Águila, tijdens een AECC-evenement op 2 januari dat de betrokkenheid van bedrijven een cruciale rol speelt, waarbij hij de noodzaak benadrukte van “vooruitgang in modernisering en werken aan nieuwe risico’s” en in het bieden van “alle warmte ter ondersteuning” omdat “een bedrijf niets anders is dan zijn werknemers.”
De directeur van Gezondheidsbevordering en Arbeidsepidemiologie van het Nationaal Instituut voor Veiligheid en Gezondheid op het Werk, María Jesús Terradillos, herinnerde er in dit verband aan dat “de Collectieve overeenkomsten zijn een hulpmiddel waardoor de omstandigheden van werknemers met kanker kunnen worden verbeterd”, waardoor het noodzakelijk is dat deze problemen worden aangepakt.
