Dr. Anitia Lubbe van de North-West University in Zuid-Afrika onderzoekt hoe universiteiten AI-tools beter kunnen integreren in hun leerplannen.
Op universiteiten over de hele wereld is een stille revolutie gaande. Generatieve kunstmatige intelligentie (AI) tools zoals ChatGPT, Copilot, DeepSeek en Gemini worden gebruikt om essays te produceren, lezingen samen te vatten en zelfs complexe opdrachten uit te voeren.
Generatieve kunstmatige intelligentie is een soort AI die een verscheidenheid aan creatieve taken aankan in diverse domeinen, zoals kunst, muziek en onderwijs.
Bij veel universitaire docenten doet dit alarmbellen rinkelen plagiaat en integriteit. Terwijl sommige instellingen zich hebben gehaast het gebruik van AI beperken of ondersteunenweten anderen nog steeds niet hoe ze moeten reageren.
Maar als we ons alleen op het politiewerk concentreren, wordt een groter probleem over het hoofd gezien: of studenten echt leren. Als onderwijsonderzoeker ben ik geïnteresseerd in het onderwerp hoe studenten leren. Mijn collega's en ik onlangs verkend de rol die AI zou kunnen spelen bij het leren – als universiteiten een nieuwe manier zouden proberen om studenten te beoordelen.
We ontdekten dat veel traditionele vormen van beoordeling op universiteiten nog steeds gericht zijn op memoriseren en uit het hoofd leren. Dit zijn precies de taken die AI het beste uitvoert.
Wij vinden dat het tijd is om te heroverwegen wat leerlingen zouden moeten leren. Dit zou de mogelijkheid moeten omvatten om door AI gemaakte tekst te evalueren en analyseren. Dat is een vaardigheid die essentieel is voor kritisch denken.
Als universiteiten dat vermogen leren en zoeken in een student, zal AI een kans zijn en geen bedreiging.
We hebben enkele manieren voorgesteld waarop universiteiten AI kunnen gebruiken om les te geven en te beoordelen wat studenten echt moeten weten.
Onderzoek naar AI-studies
Universiteiten staan onder druk om afgestudeerden op te leiden die meer dan alleen kennis hebben. Ze moeten zelfsturend zijn, een leven lang leren, onafhankelijke, kritische denkers zijn en complexe problemen kunnen oplossen. Werkgevers en samenlevingen eisen afgestudeerden die informatie kunnen beoordelen en goede oordelen kunnen vellen in een snel veranderende wereld.
Toch heeft beoordeling (testen wat leerlingen weten en kunnen) de neiging zich te concentreren op meer fundamentele denkvaardigheden.
Ons onderzoek nam de vorm aan van een conceptueel literatuuronderzoek, waarbij collegiaal getoetste onderzoeken werden geanalyseerd die zijn gepubliceerd sinds de release van de AI-tool ChatGPT eind 2022. We onderzochten hoe generatieve AI al wordt gebruikt in het hoger onderwijs, de impact ervan op de beoordeling en hoe deze praktijken aansluiten (of niet aansluiten) bij de taxonomie van Bloom.
Bloom's taxonomie is een raamwerk dat veel wordt gebruikt in het onderwijs. Het organiseert cognitieve (denk)vaardigheden in niveaus, van basis (herinneren en begrijpen) tot gevorderd (creëren en evalueren).
Uit onze analyse kwamen verschillende belangrijke patronen naar voren.
Ten eerste blinkt AI uit in taken op een lager niveau. Uit onderzoek blijkt dat AI sterk is in onthouden en begrijpen. Het kan genereren meerkeuzevragendefinities of oppervlak uitleg snel en vaak met hoge nauwkeurigheid.
Ten tweede, AI worstelt met hogere orde denken. Op het niveau van evalueren en creëren, de effectiviteit ervan druppels. Hoewel AI bijvoorbeeld een businessplan of een schets van het gezondheidszorgbeleid kan opstellen, gebeurt dit vaak ook ontbreekt contextuele nuance, kritisch oordeel en originaliteit.
Ten derde verandert de rol van universitaire docenten. In plaats van uren te besteden aan het ontwerpen en beoordelen van beoordelingen op een lager niveau, kunnen ze zich nu concentreren op het voorbereiden van taken die AI niet alleen kan beheersen, waardoor analyse, creativiteit en zelfgestuurde leervaardigheden worden bevorderd.
Zelfsturend leren wel gedefinieerd als “een proces waarbij individuen initiatief nemen om hun leerbehoeften te diagnosticeren, leerdoelen te stellen, middelen te vinden, strategieën te kiezen en te implementeren, en hun resultaten te evalueren, met of zonder hulp van anderen”.
Ten slotte lijken de kansen die AI biedt groter te zijn dan de bedreigingen. Hoewel de zorgen over bedrog reëel blijven, benadrukken veel onderzoeken het potentieel van AI om een leerpartner te worden. Als het goed wordt gebruikt, kan het helpen bij het genereren van oefenvragen, het geven van feedback en het stimuleren van de dialoog (als leerlingen begeleid worden om kritisch met de uitkomsten ervan om te gaan).
Al deze uitdagingen zetten universiteiten ertoe aan om verder te gaan dan ‘kennischecks’ en te investeren in beoordelingen die niet alleen dieper leren meten, maar dit ook bevorderen.
Hoe je kritisch denken kunt bevorderen
Hoe kunnen universiteiten nu verder? Ons onderzoek wijst op een aantal duidelijke acties:
- Herontwerp beoordelingen voor denkvaardigheden van een hogere orde: in plaats van te vertrouwen op taken die AI kan uitvoeren, moeten universiteitsdocenten authentieke, contextrijke beoordelingen ontwerpen. Bijvoorbeeld door gebruik te maken van casestudies, portfolio's, debatten en projecten die gebaseerd zijn op de lokale realiteit.
- Gebruik AI als partner, niet als bedreiging: Studenten kunnen worden gevraagd om door AI gegenereerde reacties te bekritiseren, lacunes te identificeren of deze aan te passen voor gebruik in de echte wereld. Hierdoor wordt AI een hulpmiddel voor het oefenen van het vermogen om te analyseren en evalueren.
- Ontwikkel beoordelingsgeletterdheid onder universitaire docenten: Universitaire docenten hebben ondersteuning en training nodig om AI-geïntegreerde beoordelingen te creëren.
- Bevorder de vloeiendheid en het ethisch gebruik van AI: Studenten moeten niet alleen leren hoe ze AI moeten gebruiken, maar ook hoe ze deze in twijfel kunnen trekken. Ze moeten de beperkingen, vooroordelen en mogelijke valkuilen ervan begrijpen. Studenten moeten ervan bewust worden gemaakt dat transparantie bij het openbaar maken van AI-gebruik de academische integriteit kan ondersteunen.
- Stimuleer de ontwikkeling van zelfgestuurde leervaardigheden: AI mag de inspanningen van de leerling niet vervangen, maar moet eerder zijn/haar leertraject ondersteunen. Daarom is het ontwerpen van beoordelingstaken die het stellen van doelen, reflectie en peer-dialoog bevorderen cruciaal voor het ontwikkelen van levenslange leergewoonten.
Door kritisch denken te bevorderen en AI als instrument te omarmen, kunnen universiteiten disruptie omzetten in kansen. Het doel is niet om afgestudeerden voort te brengen die met machines concurreren, maar om onafhankelijke denkers te cultiveren die kunnen doen wat machines niet kunnen: reflecteren, oordelen en betekenis creëren.
Assessment in het tijdperk van AI zou een krachtige kracht kunnen worden voor het cultiveren van het soort afgestudeerden dat onze wereld nodig heeft.
Door Anita Lubbe
Dr. Anitia Lubbe is universitair hoofddocent bij het Centre for Health Professions Education, Noordwest Universiteiten deelgebiedleider toetsing ter ondersteuning van zelfgestuurd leren in de onderzoekseenheid Zelfgestuurd Leren. Haar onderzoek omvat assessment, assessmentgeletterdheid, feedbackgeletterdheid, coöperatief leren en kritisch denken, met een focus op de ethische integratie van generatieve AI in het hoger onderwijs.
