De nieuwste studie Europese detailhandel 2024-2025, opgesteld door GfK-Nielsen bevestigt dat de detailhandel in Europa weerstand biedt, maar aan intensiteit inboet. Het bedrijfsvolume van detailhandel in 2024 groeide de economie in de EU slechts met 3%vergeleken met 5,5% vorig jaar. Dat duidt op een duidelijke vertraging van de consumptie. Voor de zelfstandig ondernemer en kleine Spaanse bedrijven betekent deze context meer verkoopproblemen en minder ruimte om de prijzen te verhogen.
Dat blijkt ook uit het rapport particuliere consumptie bestemd voor aankopen in detailhandel daalde tot 32,6% in 2024in navolging van de trend van de afgelopen jaren. Europese huishoudens passen hun uitgaven aan en geven prioriteit aan essentiële producten als gevolg van het geaccumuleerde koopkrachtverlies. Dit zet kleine bedrijven onder druk, die bij elke verkoop meer moeten concurreren.
Bovendien wijst het onderzoek op een structurele verandering in het koopgedrag: De Europese consument hanteert permanente spaarstrategieënprijzen vergelijken, kortingen zoeken en het gebruik van private labels vergroten. Ook de aankopen groeien online, waardoor veel kleine bedrijven hun strategie moeten heroverwegen om te voorkomen dat ze klanten verliezen.
- De consumptie in Europa koelt af en dwingt ons meer op prijs te concurreren
- Inkomensongelijkheid bepaalt de evolutie van de consumptie
- De inflatie daalt, maar blijft het winkelmandje conditioneren
- De grote consumptie blijft bestaan, terwijl de aankoop van niet-essentiële producten afneemt
- Generatiewisselingen versnellen de digitalisering van de consumptie
De consumptie in Europa koelt af en dwingt ons meer op prijs te concurreren
De koopkracht in Europa is in 2024 met 3% gestegen, maar dit gebeurde gematigd en ongelijkmatig tussen de landen. Het gemiddelde beschikbare inkomen in de EU bedroeg 21.800 euro per persoonmaar met belangrijke verschillen tussen territoria. Luxemburg leidt met 41.785 euro aan koopcapaciteit, terwijl Bulgarije de tafel sluit met 8.969 euro.
Deze verschillen doen zich niet alleen voor tussen landen, maar ook daarbinnen. Er zijn regio's waar de koopkracht met vijf wordt vermenigvuldigd respect voor anderen. In de studie wordt het geval van Bulgarije aangehaald, waar de regio Sofia, de hoofdstad, de bestedingscapaciteit van het landelijke achterland meer dan verdubbelt. In Duitsland overschrijden sommige gebieden de koopkracht van 68.000 euro per hoofd, vergeleken met anderen met minder dan 14.000.
Volgens het rapport noteerde Spanje in 2024 een bbp-groei van 3,2%, waardoor een deel van de consumptie op peil kon blijven. De Spaanse koopkracht ontwikkelde zich beter dan die van economieën als Duitsland of Frankrijk, wat de binnenlandse handel ten goede kwam. Door de stijging van de kosten van levensonderhoud zijn de uitgaven echter verschoven naar basisproducten en economische formats.
Inkomensongelijkheid bepaalt de evolutie van de consumptie
De inflatie bleef in 2024 in Europa matigen, na prijspieken in 2022 en 2023. Het gemiddelde inflatieniveau in de EU bedroeg 2,6%aldus het GfK-onderzoek. Ook al ligt het cijfer lager dan in voorgaande jaren, het blijft het consumentengedrag beïnvloeden, vooral op het gebied van voedingsmiddelen en essentiële goederen.
Het rapport legt dat uit Energie en meststoffen blijven de voedselproductie duurder makenwaardoor de opwaartse druk op de prijzen in stand blijft. 7% van de uiteindelijke prijs van bewerkte voedingsmiddelen is nog steeds gekoppeld aan energiekosten. Bovendien blijven er spanningen bestaan in de landbouwtoeleveringsketens als gevolg van het conflict in Oekraïne en logistieke beperkingen.
In salaristermen stegen de nominale salarissen in Europa gemiddeld met 4,5% De werkelijke koopkrachtstijging is afhankelijk van elk land. In Duitsland stegen de reële lonen met 3,1%, terwijl er dalingen werden opgetekend in andere markten, zoals Ierland en Finland. In Oost-Europa, zoals Roemenië en Polen, gaven nominale stijgingen met dubbele cijfers een impuls aan de lokale consumptie.
De inflatie daalt, maar blijft het winkelmandje conditioneren
Het consumptiegedrag verschilde afhankelijk van het soort product. De massaconsumptie, dat wil zeggen voedsel en essentiële producten, groeide in Europa in 2024 met 3,6%wat stabiliteit in basiscategorieën laat zien. Deze gegevens verklaren waarom supermarkten en lokale bedrijven zelfs tijdens de economische groeivertraging hun activiteiten hebben kunnen handhaven.
Daarentegen is de non-foodhandel in de EU slechts met 1,8% toegenomen. De verkoop van mode, schoenen, elektronica en huishoudelijke apparatuur werd het zwaarst getroffenomdat veel huishoudens niet-dringende aankopen uitstelden. Slechts enkele landen, zoals Roemenië (18%) en Slowakije (9,6%), noteerden een significante groei in dit segment.
Het rapport wijst ook op de huidige factoren. Het Europees kampioenschap voetbal 2024 is gegenereerd een tijdelijke stijging van de verkoop van voedingsmiddelen en dranken in landen als Spanje en Groot-Brittannië. Het onderzoek bevestigt echter dat het een specifiek effect was dat de algemene trend van beperking van de consumptie niet veranderde.

De grote consumptie blijft bestaan, terwijl de aankoop van niet-essentiële producten afneemt
Een van de belangrijkste onderdelen van het onderzoek analyseert hoe verschillende generaties kopen. Generatie X, vijftigers, is momenteel degene die het meest consumeert in Europaomdat het een stabiel inkomen en bestedingsvermogen concentreert. De Millennials, Zij geven op hun beurt geld uit aan duurzame goederen en diensten; terwijl Generatie Z prioriteit geeft aan gemak en snelle aankoop.
Het rapport stelt dat Spaarstrategieën zijn onder alle generaties wijdverspreid gewordenzij het met nuances. Generatie Z gebruikt internet om prijzen te vergelijken en deals te zoeken. Millennials profiteren van digitale kortingen en loyaliteitsprogramma's. De Babyboomers Ze bezuinigen op niet-essentiële producten en geven prioriteit aan promoties.
De handel online Hij wordt ook zwaarder. In Spanje kocht 56% van de bevolking in 2024 onlinealdus de studie. Maar er zijn belangrijke verschillen: slechts 20% van de laagopgeleiden koopt online, vergeleken met 55% met een hoog opleidingsniveau. Dit creëert kansen en uitdagingen voor de fysieke handel die nog niet gedigitaliseerd is.
Generatiewisselingen versnellen de digitalisering van de consumptie
Territoriale verschillen beïnvloeden ook de consumptie. Stedelijke gebieden en provincies met een jonge bevolking kopen meer online en hebben een grotere technologische affiniteit. In Spanje vallen Madrid en Gipuzkoa op, met een digitaal aankooppotentieel dat tot 17% hoger ligt dan het nationale gemiddelde. Het zijn gebieden waar de commerciële concurrentie sterker is.
De studie concludeert dat De Europese handel komt binnen een fase van gedwongen aanpassing. Consumenten kopen bewuster, zoeken naar scherpe prijzen en maken meer gebruik van digitale kanalen. Voor zelfstandigen en kleine Spaanse bedrijven bevestigen deze gegevens de noodzaak om het assortiment, de prijzen en de verkoopkanalen aan te passen om de concurrentiepositie te behouden in een omgeving die er niet langer één is van gemakkelijke groei.